Агляд прэсы: адкрыты фінал
Ці асуджаная беларуская дыктатура? Канфлікт Расеі з Украінай можа быць замарожаны на дзесяцігоддзі. Якія чаканні Захаду ад выбараў у Турцыі? Падрабязнасці свежых матэрыялаў замежнай прэсы даведаемся ў аглядзе Вольгі Сямашкі.
«Дыктатар Аляксандар Лукашэнка — адзіны еўрапейскі лідар, які знаходзіцца ва ўладзе даўжэй, чым Уладзімір Пуцін, але, магчыма, ненадоўга. Яго вяртанне ў цэнтры ўвагі грамадскасці ў панядзелак не пазбавіла падазрэнняў, што ён цяжка хворы. «Верагоднасць таго, што дні Лукашэнкі злічаны, дае надзею і магчымасці, а таксама трывогу і рызыку. Злучаныя Штаты і іх еўрапейскія саюзнікі павінны быць гатовыя да таго дня, калі Лукашэнка пакіне ўладу, незалежна ад таго, калі б гэта ні наступіла», – піша амерыканская газета The Bulwark.
„Для пачатку ЗША і іх саюзнікі павінны яшчэ раз заявіць пра сваю падтрымку суверэнітэту і незалежнасці Беларусі, а таксама аб тым, каб Святлана Ціханоўская выконвала абавязкі прэзідэнта. Захад таксама павінен прапанаваць вялікі пакет дапамогі, каб дапамагчы Беларусі заняць належнае ёй месца ў Еўропе, побач з Украінай і Малдовай, свабоднай ад сферы ўплыву Пуціна. Трэба таксама папярэдзіць Маскву, што беларусы, а не Крэмль, самі выбіраюць сваіх кіраўнікоў і будучыню сваёй краіны. Пуцін, несумненна, планаваў, што наступіць той дзень, калі Лукашэнкі больш не будзе, і можа быць гатовы накіраваць Расейскую нацыянальную гвардыю або заклікаць да ўзброенага ўмяшання АДКБ, членам якой з’яўляецца Беларусь, каб прадухіліць дэмакратычны пераход на Беларусі. Ён можа падтрымаць спробы захапіць уладу лукашэнкаўскай «Радай бяспекі» — якую фармальна ўзначальвае Наталля Качанава, спікер верхняй палаты «парламента», каб прыхільнікі жорсткай лініі, якія дзесяцігоддзямі выконвалі загады Лукашэнкі, маглі ўвекавечыць яго незаконны рэжым. Пуцін зробіць усё магчымае, каб сфальсіфікаваць постлукашэнкаўскі перыяд у Беларусі на сваю карысць. Нават калі Лукашэнка выжыве і застанецца ва ўладзе, нядаўнія паведамленні пра яго хваробу аслабяць яго хватку за ўладу і распальваюць махінацыі наконт постлукашэнкаўскага перыяду. Беларусы будуць разглядаць яго як аслабленага, ужо не непераможнага, а заканчэнне ягонага тэрміну — пытанне часу. Выклікі яго ўладзе будуць павялічвацца і ажыўляць тых, хто прагне лепшай і светлай будучыні», – канстатуе амерыканскае выданне.
У апошні час заходняя прэса рэгулярна піша, што далейшая падтрымка Кіева будзе залежаць ад вынікаў украінскага контрнаступлення, якое чакаецца ў найбліжэйшы час. Як мяркуюць СМІ, калі яно не будзе паспяховым, Захад можа зменшыць аб’ёмы падтрымкі і пачаць схіляць Украіну да перамоваў. «ЗША дапускаюць, што канфлікт Расіі з Украінай будзе замарожаны на дзесяцігоддзі – як на Карэйскім паўвыспе», – піша амерыканскае выданне Politico са спасылкай на крыніцы.
«Варыянты, якія папярэдне абмяркоўваюцца ў адміністрацыі Джо Байдэна, уключаюць у сябе правядзенне ліній размежавання, якія Расія і Украіна пагодзяцца не перасякаць — пры гэтым гэтыя лініі неабавязкова павінны быць афіцыйна прызнанымі межамі. Гэты сцэнар можа аказацца найбольш рэалістычным ў доўгатэрміновай перспектыве з улікам таго, што ні Масква, ні Кіеў не будуць гатовыя прызнаць сваё паражэнне. Абмеркаванне гэтага варыянта знаходзіцца на ранняй стадыі. Крыніцы Politico падкрэсліваюць, што «на працягу нейкага часу» баявыя дзеянні будуць працягвацца і што адміністрацыя Джо Байдэна мае намер працягваць аказваць Украіне ваенную дапамогу, каб Кіеў змог вызваліць як мага больш акупаваных тэрыторый», – падкрэслівае амерыканскае выданне.
Вашынгтон гатовы працаваць з любым пераможцам прэзідэнцкіх выбараў у Турцыі, заявіў каардынатар па стратэгічных камунікацыях у Савеце нацыянальнай бяспекі Белага дома Джон Кірбі. Ён дадаў, што прэзідэнт Джо Байдэн чакае супрацоўніцтва з новым турэцкім лідарам, хто б гэта ні быў. Але заходняя прэса бачыць у заяве хітрасць: новы тэрмін Эрдагана вельмі раздражняе і ЗША, і Еўропу. Яго перамога стане амаль катастрофай і для самой Турцыі, пішуць СМІ, затое яна выгадная Расеі. «Як толькі стала зразумела, што будзе другі тур выбараў, і ў Рэджэпа Тайіпа Эрдагана добрыя шанцы на перамогу, фінансавыя рынкі ўпалі», – піша амерыканскае выданне Bloomberg. «Асноўны фондавы індэкс Турцыі абваліўся на 9%. Але калі грамадзяне Турцыі прагаласуюць зноў за Рэджэпа Тайіпа Эрдагана, то гэта стане апраўданнем яго спрэчных эканамічных рашэнняў і знешнепалітычных пазіцый. Разам з тым, верагодна, краіне давядзецца яшчэ пяць гадоў жыць у сістэме, калі Цэнтрабанк адмаўляецца павышаць стаўку, утрымліваючы яе значна ніжэй за ўзровень інфляцыі. А яна ўжо перавышае 40%. Ліра за апошнія два гады патаннела на 60% да даляра, спажывецкія кошты за гэты час выраслі кратна», – папярэджвае амерыканскае выданне.
Апублікаваны вынікі міжнароднага параўнальнага даследавання па праверцы навыкаў чытання сярод вучняў малодшых класаў. Даследаванне IGLU праводзіцца раз на пяць гадоў з 2001 года і ахоплівае каля 60 краін свету. Апублікаваныя вынікі датычацца паказчыкаў, прадэманстраваных вучнямі ў 2021 годзе – на другім годзе пандэміі ковіда. Еўрапейская прэса б’е трывогу. «Паводле дадзеных міжнароднага даследавання навыкаў чытання сярод школьнікаў, Фландрыя (511 балаў) у гэтым плане вельмі моцна асела», – з трывогай адзначае бельгійская газета De Morgen.
«Ціск на настаўнікаў будзе ўзрастаць. Яны павінны будуць не толькі больш актыўна прывіваць любоў да чытання будучым пакаленням вучняў, але, што самае галоўнае, зрабіць так, каб страчаным пакаленнем не сталі цяперашнія школьнікі. Даследаванні, падобныя да гэтага, могуць апынуцца пасткай, бо падштурхоўваюць настаўнікаў і школьнае кіраўніцтва да таго, каб папросту апусціць рукі і прызнаць сваё паразу. Бо калі чалавек працуе з дня ў дзень не пакладаючы рук, а потым усё роўна аказваецца, што ўсе вынікі насмарку, то такая рэакцыя нармальная. Але менавіта гэта і было б сапраўднай трагедыяй», – адзначае бельгійскае выданне.
Агляд сусветнай прэсы падрыхтавала Вольга Сямашка.
Беларускае Радыё Рацыя
